Sunday, November 22, 2009
ตั้งคำถามใหม่
ข้าพเจ้าตั้งคำถามผิด จึงทำให้คิดไม่ออกและเขียนอะไรมาลงเว็บไซต์ไม่ได้มาระยะหนึ่ง ลำดับความคิดของข้าพเจ้าที่จะทำให้เกษตรกรเลิกยึกๆยักๆ (ความหมายคือ ให้มาทำสิ่งที่ควรทำอย่างรวดเร็ว) คือ คนไม่มีกัลยาณมิตรและโยนิโสมนสิการ จากนั้นก็มุ่งมาเฉพาะเรื่องโยนิโสมนสิการ ว่าจะทำอย่างไรให้คนมีโยนิโสมนสิการได้ และก็มาเป็นขั้นตอนที่ทำให้คนเปลี่ยนแปลง ๗ ขั้นตอนอ้างอิงตำราฝรั่ง จากนั้นก็เลยสมองตันเพราะว่ามัวแต่จะไปคิดอธิบายวิธีการแต่ละขั้นเป็นเรื่องๆไป
การเข้าสู่ความคิดทางทฤษฎีมากๆไม่ก่อประโยชน์อะไร นอกจากทำให้ข้าพเจ้าไม่ต้องเขียนอะไรต่อ อันที่จริงก็สบายดีแต่ผิดจุดประสงค์หลัก คือ จะเขียนไปเรื่อยๆ
จะทำอะไรใหม่ๆ ที่ไม่เสี่ยง ต้องมีความรู้พอสมควร เกษตรกรต้องมีความรู้ที่กว้างขวางไม่แพ้นักวิเคราะห์มวย ข้าพเจ้าคิดว่าการรวมกลุ่มของเกษตรนั้นดี ข้าพเจ้าไปคุยกับเพื่อนทีไรก็มีความคิดดีๆกลับมาทุกครั้ง มีทั้งที่คิดดีเพราะไปเห็นของดีและคิดดีเพราะไปเห็นของไม่ดี เสียอย่างเดียวเปลืองสตางค์
จากนี้ไปคำถามใหม่น่าจะช่วยให้ข้าพเจ้าสนุกขึ้นและเป็นประโยชน์กับท่านผู้อ่านมากขึ้นเช่นกัน ข้าพเจ้าขอถามตัวเองว่า เกษตรกรแต่ละจังหวัดมีปัญหาอย่างไร จงอธิบายพอสังเขป?
เขียน ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๕๒ ที่พระรามเก้า
Wednesday, November 4, 2009
Move to more serious topic
First I would like to talk the “Triumph” case ( from KrungThep Turakit). It’s very tedious and very usual case, like other 100 or 1000 cases before but now we have a better evolution. Let’s brief, the case is about the outsourcing business from Europe/USA and use the cheap labor in Thailand to be the based for the manufacture. But because of the outnumbered of cheap labor in China in the globalization era, the parent company decided to move the industrialized part to the cheapest-labor country. It’s the truth that we would like to accept. In addition to the law of economic, the owner of the outsourcing company in Thailand also neglect how to protect the employee. THEY SIMPLY CLOSE THE COMPANY AND GET AWAY.
It is almost 1 week since the last update. Today I will take about 3 stuffs. Let’s cut through the point because I have in a bad mood.
It’s very easy solution for the owner. Once in Thai motto says “The rich people fall on the cotton bed”. However, it’s very pity that “the poor people fall on the concrete or even some people feel like they fall from the roof”. As I said the better transformation is they have their own brand, “Try Arm”. To tell you the truth, it sound funny at the first time that I heard it. It’s also sound like the second or third grade brand. Though, it’ not the point that I would like to present. I would like to illustrate that even though the brand look simple, ridiculous, and funny, it is the first small step that Thai society should make - build our own brand and if we don’t we will still be the economy slave for the foreign companies forever. Actually, I personally don’t hate the foreigner ;-).
Long Term "Rough Rice" prices
Medium Term "Rough Rice" prices
Let’s move to the second issue which is about the price of the “Rough Rice” – Kao Ploug. I have some experience in trading in the commodities market such as Rubber, Rice, and Gold. Usually the trend of the whole commodities market move in the same way. This mean if gold goes up, silver goes up, rice goes up, and oil goes up. However, this is just my assumption and if you want to know exactly, you have to build the correlation of each asset in the matrix. To be more deeper details, the commodities prices are inverse with the Dollar price (Dollar index which is the dollar basket – www. Cmegroup.com). If the dollar still depreciates (Thai baht appreciate – Bath Stronger), this will make the commodities prices edge higher. Let’s think this way, I am a rich man and have USD100. I don’t want my money to lose value due to the currency rate. I have to do something. I have to put my money somewhere or investing in some products which can preserve my money at least. There are many ways such as converting in to Australian dollar, Chinese Yuan, and New Zealand Dollar or keeping in term of gold, silver, rice, and oil. This is one of the reason that the commodities prices have the strong outlook. Let’s look at the pictures – Gold/Rice/Dollar. I think it’s a full of text I will put the third issue that I would like to make a point next time. Good luck. ;-)
Long Term Gold Prices
Long Term Dollar Index
Wednesday, October 28, 2009
"Another our role model"
Actually I don’t neither know him personally nor his reputation on his works. I just heard his name before. After I read the “Bangkok Biz News”, it turns out that his concept and his works are far more than the ordinary interesting. It’s what we want to be and what we want to stand in the future. The aim of our business is not only the profit on bottom line, but also the meaningful contribution to the society. Mr.Meechai said it’s the “Business for Social Progress”. I believed this trend of concept (Business for Social Progress) is forming all around the world, for example, carbon credit, renewable energy, and biodiesel – ethanol (in Brazil). Also, in the near future, in our life time, I am quite sure we will see such a lot of this kind of businesses. The following is the article from กรุงเทพธุรกิจ.
คนรุ่น "เบบี้ บูมเมอร์" ต่างรู้จัก "มีชัย วีระไวทยะ" ดี จากพลังการสื่อสารรณรงค์การคุมกำเนิด ที่เขาหยิบ "ถุงยางอนามัย" มาเป็นเครื่องมือแถมพกด้วยกลยุทธ์มิวสิคมาร์เก็ตติ้ง จนติดปากกันไปทั่วว่า "ลูกมากจะยากจน" 35 ปีผ่านไป เขาสามารถสร้าง "ความเปลี่ยนแปลง" ให้เกิดขึ้นกับสังคมไทยมากมาย ด้วยผลจากการทำงานในสไตล์ Walk the Talk
"เครื่องมือหลัก" ในการทำงานด้านพัฒนาสังคมของ มีชัย วีระไวทยะ ขณะนี้คือ "ขุมข่ายกลุ่มทุน" จากภาคธุรกิจ ให้เข้ามามีส่วนเปลี่ยนแปลงสังคมไทยให้ดีขึ้น ไม่ว่าจะเป็นด้านวางแผนครอบครัว งานต่อสู้โรคเอดส์ และงานพัฒนาชุมชนทำให้สมาคมพัฒนาประชากรและชุมชนได้รับแรงหนุนจากภาคธุรกิจทั้งในประเทศ และต่างประเทศมากกว่า 400 บริษัท เกิดโครงการต่างๆ กระจายทั่วประเทศครอบคลุมพื้นที่ดำเนินการกว่า 25,000 หมู่บ้าน และเป็นโครงการที่พัฒนาอย่างต่อเนื่องมากกว่า 2,500 หมู่บ้าน ภายใต้การดูแลของบริษัท 18 แห่ง คิดเป็นเม็ดเงินระดมทุนไม่น้อยกว่า 1,200 ล้านบาท เงินจำนวนนั้น ช่วยให้ชุมชนสามารถสร้างรายได้มากกว่า 3,700 ล้านบาท
"นี่คือโมเดลใหม่ของการทำงานเพื่อสังคม"
มีชัยบอกว่า ในทัศนะของเขา ขอเรียกสิ่งที่สมาคมทำว่าเป็น "Business for Social Progress" ไม่ใช่ "Social Enterprise" ที่แม้จะอยู่ในคอนเซปต์การทำธุรกิจเพื่อสังคม เน้นความยั่งยืนเช่นเดียวกันก็ตาม เพราะในต่างประเทศคำว่า Social Enterprise จะหมายถึงองค์กรไม่แสวงหากำไร เช่น มูลนิธิ หรือสมาคม ที่กฎหมายเปิดให้ดำเนินธุรกิจได้เพื่อเป้าหมายทางสังคม นโยบายการดำเนินกิจการของ 18 บริษัทนั้น มีหลักการสำคัญคือ รายได้หรือผลกำไร บริษัทจะใช้สำหรับการทำธุรกิจเพื่อสังคม หรือใช้ในงานสาธารณประโยชน์เท่านั้น ผู้ถือหุ้นไม่มีความประสงค์จะได้รับผลประโยชน์ตอบแทนจากการถือหุ้น แต่สามารถส่งมอบสิทธิในการถือหุ้นให้บุคคลอื่นหรือทายาทได้ ภายใต้บรรทัดฐานเดิม ในแง่การทำธุรกิจ บริษัทเหล่านี้จะรับซื้อสินค้าจากชุมชนในราคาเหนือกว่าราคาตลาดโดยเฉลี่ย 10-20 เปอร์เซ็นต์ ขณะเดียวกันชุมชนยังได้รับความรู้เรื่องการบริหารจัดการ การจำหน่ายวัตถุดิบ การบริหารการตลาด จากบริษัทดังกล่าวด้วย เท่ากับว่าบริษัทจะลงมาช่วยชุมชนทำธุรกิจตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ "ผมเริ่มต้นจากการชักชวนคนที่รู้จักรักใคร่สนิทสนมให้มาลงทุน บอกพวกเขาไปว่าลงทุนในแบงก์ได้แต่ดอกเบี้ยกับกำไรนิดหน่อย แต่ลงทุนกับสมาคมจะได้ความสุข เช่นเดียวกัน ผมจะบอกพนักงานของผมว่า ทำงานกับสมาคมได้กำไรสองอย่างนะ อย่างแรกคือเงินเดือน อย่างที่สองคือความสุข" มีชัยบอกว่า สังคมไทยยังตื่นตัวเรื่องการทำธุรกิจเพื่อสังคมน้อย เหมือนการปีนเขา ไม่รู้เมื่อไหร่จะถึงยอดเขา เลยรู้สึกเหนื่อยง่าย แต่เมื่อถึงยอดเขาแล้วก็จะไหลลื่น "ต้องปลุกระดม" กันอีกมาก เขาบอก ก่อนเล่าว่า รู้สึกตกใจเล็กน้อยที่อ่านข่าวพบว่าองค์กรระดับโลกอย่างสโมสรโรตารี่ ยอดเงินบริจาคหดหาย เพราะนั่นเป็นภาพสะท้อนว่าโลกเปลี่ยนไปจากอดีตมาก การรอหวังเงินบริจาคจะไม่ใช่คำตอบอีกต่อไป "ตลอด 35 ปีที่ดำเนินการ สมาคมยืนหยัดอยู่ได้ด้วยการพึ่งตนเอง แต่ผมไม่ใช่นักธุรกิจนะ ผมเป็นเอ็นจีโอ" มีชัยไม่เพียงแต่สร้างพลังและขยายฐานเครือข่ายภาคธุรกิจในระดับประเทศ แต่ยังได้สร้างแผนที่การเดินทางให้สมาคมเป็นที่รู้จักในกลุ่มประชาคมโลกและ องค์กรระหว่างประเทศ โดยจัดตั้งมูลนิธิ Population and Development International หรือ พีดีไอ ในประเทศสหรัฐอเมริกาขึ้น เพื่อหาทุนในระดับต่างประเทศ และทุกวันนี้ ใครๆ ต่างรู้จักสมาคมหรือพีดีเอ Population and Development Association ดี ในฐานะองค์กรพัฒนาเอกชนสัญชาติไทยที่ได้รับรางวัลระดับโลกมากที่สุด เช่น รางวัลผู้นำด้านธุรกิจเพื่อสังคม ปี 2551 จากมูลนิธิสกอลล์ (Skoll) มูลค่า 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ รางวัล Gates Award for Global Health 2007 จาก The Bill & Melinda Gates Foundation ซึ่งนับเป็นรางวัลด้านสาธารณสุขที่ใหญ่ที่สุดของโลก มูลค่า 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐเช่นกัน และมีชัยยังได้รับรางวัล Asian Hero Award (2549) จากนิตยสาร Time Magazine และอีกมากมาย ที่เป็นเช่นนี้เพราะมีชัยผ่านประสบการณ์งานหลากหลาย ทั้งงานภาคธุรกิจ ภาคการเมือง จึงสามารถประยุกต์และสั่งสมทักษะด้านต่างๆ เข้าด้วยกัน ที่สำคัญ น่าจะเป็น "บุคลิกเฉพาะตัว" คือทำงานแบบถึงลูกถึงคนและมีความรอบรู้ในสิ่งที่ทำ
"สไตล์การบริหารงานของผมคือ walk & talk เดินไปพูดคุยกับทีมงาน แต่ไปเพื่อจับถูกนะ ไม่ใช่จับผิด ไถ่ถามสารทุกข์สุกดิบ ซึ่งไม่ใช่แค่ตัวเขาแต่ถามไปถึงลูกถึงหลาน ระหว่างนั้นเราจะสังเกตได้เลยว่าใครมีปัญหาหรือมีความสุขกับงานขนาดไหน" บนเส้นทางนักพัฒนา มีชัยกลับบอกว่า เขาไม่รู้สึกว่าตัวเองเป็นผู้เสียสละ นอกจากทำในสิ่งที่ชอบและสนุกกับงานแบบนี้ เท่านั้นเอง "ครอบครัวมีส่วนเพราะผมเห็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ผมปฏิบัติกับผู้คนตั้งแต่ผมยังเด็กๆ ระหว่างคนที่มีโอกาสกับคนด้อยโอกาส"
นั่นเป็นแรงบันดาลใจ มีชัยเล่าว่า ในวัยเด็ก เขามักติดตามคุณพ่อคุณแม่ซึ่งเป็นหมอไปเล่นที่คลิกนิก แต่อดสงสัยไม่ได้ว่าทำไมคลินิกแห่งนี้ถึงมีห้องคนไข้ห้องเล็กๆ แยกตัวออกมาต่างหากอีกห้องหนึ่ง เลยถามคุณแม่ ก่อนได้คำตอบว่า ในโลกนี้มีคนที่เกิดมาแล้วมีชีวิตที่ "ได้เปรียบ" คนอื่น เราควรช่วยคนที่ "เสียเปรียบ" เมื่อเห็นว่าตนเองจัดอยู่ใน "คนกลุ่มแรก" เขาจึงยึดเอาแนวคิดต้องช่วยเหลือผู้ที่เสียเปรียบมาใช้โดยตลอด
คนรุ่น "เบบี้ บูมเมอร์" ต่างรู้จัก "มีชัย วีระไวทยะ" ดี จากพลังการสื่อสารรณรงค์การคุมกำเนิด ที่เขาหยิบ "ถุงยางอนามัย" มาเป็นเครื่องมือแถมพกด้วยกลยุทธ์มิวสิคมาร์เก็ตติ้ง จนติดปากกันไปทั่วว่า "ลูกมากจะยากจน" 35 ปีผ่านไป เขาสามารถสร้าง "ความเปลี่ยนแปลง" ให้เกิดขึ้นกับสังคมไทยมากมาย ด้วยผลจากการทำงานในสไตล์ Walk the Talk
"เครื่องมือหลัก" ในการทำงานด้านพัฒนาสังคมของ มีชัย วีระไวทยะ ขณะนี้คือ "ขุมข่ายกลุ่มทุน" จากภาคธุรกิจ ให้เข้ามามีส่วนเปลี่ยนแปลงสังคมไทยให้ดีขึ้น ไม่ว่าจะเป็นด้านวางแผนครอบครัว งานต่อสู้โรคเอดส์ และงานพัฒนาชุมชนทำให้สมาคมพัฒนาประชากรและชุมชนได้รับแรงหนุนจากภาคธุรกิจทั้งในประเทศ และต่างประเทศมากกว่า 400 บริษัท เกิดโครงการต่างๆ กระจายทั่วประเทศครอบคลุมพื้นที่ดำเนินการกว่า 25,000 หมู่บ้าน และเป็นโครงการที่พัฒนาอย่างต่อเนื่องมากกว่า 2,500 หมู่บ้าน ภายใต้การดูแลของบริษัท 18 แห่ง คิดเป็นเม็ดเงินระดมทุนไม่น้อยกว่า 1,200 ล้านบาท เงินจำนวนนั้น ช่วยให้ชุมชนสามารถสร้างรายได้มากกว่า 3,700 ล้านบาท
"นี่คือโมเดลใหม่ของการทำงานเพื่อสังคม"
มีชัยบอกว่า ในทัศนะของเขา ขอเรียกสิ่งที่สมาคมทำว่าเป็น "Business for Social Progress" ไม่ใช่ "Social Enterprise" ที่แม้จะอยู่ในคอนเซปต์การทำธุรกิจเพื่อสังคม เน้นความยั่งยืนเช่นเดียวกันก็ตาม เพราะในต่างประเทศคำว่า Social Enterprise จะหมายถึงองค์กรไม่แสวงหากำไร เช่น มูลนิธิ หรือสมาคม ที่กฎหมายเปิดให้ดำเนินธุรกิจได้เพื่อเป้าหมายทางสังคม นโยบายการดำเนินกิจการของ 18 บริษัทนั้น มีหลักการสำคัญคือ รายได้หรือผลกำไร บริษัทจะใช้สำหรับการทำธุรกิจเพื่อสังคม หรือใช้ในงานสาธารณประโยชน์เท่านั้น ผู้ถือหุ้นไม่มีความประสงค์จะได้รับผลประโยชน์ตอบแทนจากการถือหุ้น แต่สามารถส่งมอบสิทธิในการถือหุ้นให้บุคคลอื่นหรือทายาทได้ ภายใต้บรรทัดฐานเดิม ในแง่การทำธุรกิจ บริษัทเหล่านี้จะรับซื้อสินค้าจากชุมชนในราคาเหนือกว่าราคาตลาดโดยเฉลี่ย 10-20 เปอร์เซ็นต์ ขณะเดียวกันชุมชนยังได้รับความรู้เรื่องการบริหารจัดการ การจำหน่ายวัตถุดิบ การบริหารการตลาด จากบริษัทดังกล่าวด้วย เท่ากับว่าบริษัทจะลงมาช่วยชุมชนทำธุรกิจตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ "ผมเริ่มต้นจากการชักชวนคนที่รู้จักรักใคร่สนิทสนมให้มาลงทุน บอกพวกเขาไปว่าลงทุนในแบงก์ได้แต่ดอกเบี้ยกับกำไรนิดหน่อย แต่ลงทุนกับสมาคมจะได้ความสุข เช่นเดียวกัน ผมจะบอกพนักงานของผมว่า ทำงานกับสมาคมได้กำไรสองอย่างนะ อย่างแรกคือเงินเดือน อย่างที่สองคือความสุข" มีชัยบอกว่า สังคมไทยยังตื่นตัวเรื่องการทำธุรกิจเพื่อสังคมน้อย เหมือนการปีนเขา ไม่รู้เมื่อไหร่จะถึงยอดเขา เลยรู้สึกเหนื่อยง่าย แต่เมื่อถึงยอดเขาแล้วก็จะไหลลื่น "ต้องปลุกระดม" กันอีกมาก เขาบอก ก่อนเล่าว่า รู้สึกตกใจเล็กน้อยที่อ่านข่าวพบว่าองค์กรระดับโลกอย่างสโมสรโรตารี่ ยอดเงินบริจาคหดหาย เพราะนั่นเป็นภาพสะท้อนว่าโลกเปลี่ยนไปจากอดีตมาก การรอหวังเงินบริจาคจะไม่ใช่คำตอบอีกต่อไป "ตลอด 35 ปีที่ดำเนินการ สมาคมยืนหยัดอยู่ได้ด้วยการพึ่งตนเอง แต่ผมไม่ใช่นักธุรกิจนะ ผมเป็นเอ็นจีโอ" มีชัยไม่เพียงแต่สร้างพลังและขยายฐานเครือข่ายภาคธุรกิจในระดับประเทศ แต่ยังได้สร้างแผนที่การเดินทางให้สมาคมเป็นที่รู้จักในกลุ่มประชาคมโลกและ องค์กรระหว่างประเทศ โดยจัดตั้งมูลนิธิ Population and Development International หรือ พีดีไอ ในประเทศสหรัฐอเมริกาขึ้น เพื่อหาทุนในระดับต่างประเทศ และทุกวันนี้ ใครๆ ต่างรู้จักสมาคมหรือพีดีเอ Population and Development Association ดี ในฐานะองค์กรพัฒนาเอกชนสัญชาติไทยที่ได้รับรางวัลระดับโลกมากที่สุด เช่น รางวัลผู้นำด้านธุรกิจเพื่อสังคม ปี 2551 จากมูลนิธิสกอลล์ (Skoll) มูลค่า 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ รางวัล Gates Award for Global Health 2007 จาก The Bill & Melinda Gates Foundation ซึ่งนับเป็นรางวัลด้านสาธารณสุขที่ใหญ่ที่สุดของโลก มูลค่า 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐเช่นกัน และมีชัยยังได้รับรางวัล Asian Hero Award (2549) จากนิตยสาร Time Magazine และอีกมากมาย ที่เป็นเช่นนี้เพราะมีชัยผ่านประสบการณ์งานหลากหลาย ทั้งงานภาคธุรกิจ ภาคการเมือง จึงสามารถประยุกต์และสั่งสมทักษะด้านต่างๆ เข้าด้วยกัน ที่สำคัญ น่าจะเป็น "บุคลิกเฉพาะตัว" คือทำงานแบบถึงลูกถึงคนและมีความรอบรู้ในสิ่งที่ทำ
"สไตล์การบริหารงานของผมคือ walk & talk เดินไปพูดคุยกับทีมงาน แต่ไปเพื่อจับถูกนะ ไม่ใช่จับผิด ไถ่ถามสารทุกข์สุกดิบ ซึ่งไม่ใช่แค่ตัวเขาแต่ถามไปถึงลูกถึงหลาน ระหว่างนั้นเราจะสังเกตได้เลยว่าใครมีปัญหาหรือมีความสุขกับงานขนาดไหน" บนเส้นทางนักพัฒนา มีชัยกลับบอกว่า เขาไม่รู้สึกว่าตัวเองเป็นผู้เสียสละ นอกจากทำในสิ่งที่ชอบและสนุกกับงานแบบนี้ เท่านั้นเอง "ครอบครัวมีส่วนเพราะผมเห็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ผมปฏิบัติกับผู้คนตั้งแต่ผมยังเด็กๆ ระหว่างคนที่มีโอกาสกับคนด้อยโอกาส"
นั่นเป็นแรงบันดาลใจ มีชัยเล่าว่า ในวัยเด็ก เขามักติดตามคุณพ่อคุณแม่ซึ่งเป็นหมอไปเล่นที่คลิกนิก แต่อดสงสัยไม่ได้ว่าทำไมคลินิกแห่งนี้ถึงมีห้องคนไข้ห้องเล็กๆ แยกตัวออกมาต่างหากอีกห้องหนึ่ง เลยถามคุณแม่ ก่อนได้คำตอบว่า ในโลกนี้มีคนที่เกิดมาแล้วมีชีวิตที่ "ได้เปรียบ" คนอื่น เราควรช่วยคนที่ "เสียเปรียบ" เมื่อเห็นว่าตนเองจัดอยู่ใน "คนกลุ่มแรก" เขาจึงยึดเอาแนวคิดต้องช่วยเหลือผู้ที่เสียเปรียบมาใช้โดยตลอด
Friday, October 23, 2009
ทำอย่างไรให้เลิกยึกๆยักๆ
การทำให้คนหนึ่งคนเลิกยึกๆยักๆ คงจะก่อให้เกิดผลลัพธ์ที่ไม่เคยคาดคิดมาก่อนสำหรับคนคนนั้น ถ้าคนจำนวนมากเลิกยึกๆยักๆ ก็น่าจะก่อให้เกิดผลลัพธ์ในสังคมที่ไม่เคยคาดคิดมาก่อนสำหรับสังคมนั้นๆ แต่ผลลัพธ์จะดีหรือชั่วข้าพเจ้าไม่รู้ เดาเอาว่าคงเป็นทางดี
มีความจำเป็นต้องกล่าวถึงธรรมที่ทำให้งานสำเร็จคืออิทธิบาท๔ ก่อนที่จะเจาะจงไปในการแก้ปัญหายึกๆยักๆได้ ข้าพเจ้าไปคัดลอกมาจากพจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
อิทธิบาท๔ (คุณเครื่องให้ถึงความสำเร็จ, คุณธรรมที่นำไปสู่ความสำเร็จแห่งผลที่มุ่งหมาย - path of accomplishment; basis for success)
๑. ฉันทะ (ความพอใจ คือ ความต้องการที่จะทำ ใฝ่ใจรักจะทำสิ่งนั้นอยู่เสมอ และปรารถนาจะทำให้ได้ผลดียิ่งๆ ขึ้นไป - will; aspiration)
๒. วิริยะ (ความเพียร คือ ขยันหมั่นประกอบสิ่งนั้นด้วยความพยายาม เข้มแข็ง อดทน เอาธุระไม่ท้อถอย - energy; effort; exertion)
๓. จิตตะ (ความคิด คือ ตั้งจิตรับรู้ในสิ่งที่ทำและสิ่งนั้นด้วยความคิด เอาจิตฝักใฝ่ไม่ปล่อยใจให้ฟุ้งซ่านเลื่อนลอยไป - thoughtfulness; active thought)
๔. วิมังสา (ความไตร่ตรอง หรือ ทดลอง คือ หมั่นใช้ปัญญาพิจารณาใคร่ครวญตรวจตราหาเหตุผลและตรวจสอบข้อยิ่งหย่อนในสิ่ง ที่ทำนั้น มีการวางแผน วัดผล คิดค้นวิธีแก้ไขปรับปรุง เป็นต้น - investigation; examination; reasoning; testing)
อย่าไปพูดถึงข้ออื่นให้เสียเวลาถ้าบุคคลไม่มีฉันทะ เราจะทำอย่างไรให้เกษตรกรคนหนึ่งมีฉันทะเรียนรู้สิ่งต่างๆได้? ตามประโยคด้านบนนั้นข้าพเจ้าคิดว่าการมีฉันทะคือมีความใฝ่ใจรัก ดังนั้นการวิริยะในความหมายของอิทธิบาท๔คือต้องมีความเพียรในสิ่งที่ใฝ่ใจรัก ถ้าทำสิ่งใดเพราะโดนสภาพแวดล้อมบังคับล้วนๆข้าพเจ้าเดาว่าไม่ใช่วิริยะในความหมายนี้
จะมีอะไรที่ช่วยสร้างฉันทะ ปัจจัยภายนอกควรจะมีกัลยาณมิตร ปัจจัยภายในควรจะมีโยนิโสมนสิการ ขออ้างอิงแหล่งความรู้เดิมดังนี้
กัลยาณมิตตตา (ความมีกัลยาณมิตร คือ มีผู้แนะนำสั่งสอน ที่ปรึกษา เพื่อนที่คบหา และบุคคลผู้แวดล้อมที่ดี, ความรู้จักเลือกเสวนาบุคคล หรือเข้าร่วมหมู่กับท่านผู้ทรงคุณทรงปัญญามีความสามารถ ซึ่งจะช่วยแวดล้อม สนับสนุนชักจูง ชี้ช่องทาง เป็นแบบอย่าง ตลอดจนเป็นเครื่องอุดหนุนเกื้อกูลแก่กัน ให้ดำเนินก้าวหน้าไปด้วยดี ในการศึกษาอบรม การครองชีวิต การประกอบกิจการ และธรรมปฏิบัติ, สิ่งแวดล้อมทางสังคมที่ดี - having good friend; good company; friendship with the lovely; favorable social environment) ข้อนี้เป็น องค์ประกอบภายนอก (external factor; environmental factor)
“ภิกษุทั้งหลาย เมื่อดวงอาทิตย์อุทัยอยู่ ย่อมมีแสงอรุณขึ้นมาก่อน เป็นบุพนิมิตฉันใด ความมีกัลยาณมิตรก็เป็นตัวนำ เป็นบุพนิมิต แห่งการเกิดขึ้นของอารยอัษฎางคิกมรรค แก่ภิกษุ ฉันนั้น”
“ความมีกัลยาณมิตร เท่ากับเป็นพรหมจรรย์ (การครองชีวิตประเสริฐ) ทั้งหมดทีเดียว เพราะว่า ผู้มีกัลยาณมิตรพึงหวังสิ่งนี้ได้ คือ จักเจริญ จักทำให้มากซึ่งอารยอัษฎางคิกมรรค”
“อาศัยเราผู้เป็นกัลยาณมิตร เหล่าสัตว์ผู้มีชาติเป็นธรรมดา ก็พ้นจากชาติผู้มีชราเป็นธรรมดา ก็พ้นจากชรา ผู้มีมรณะเป็นธรรมดา ก็พ้นจากมรณะ ผู้มีโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาสเป็นธรรมดา ก็พ้นจากโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส”
“เราไม่เล็งเห็นองค์ประกอบภายนอกอื่นแม้สักอย่างเดียว ที่มีประโยชน์มากสำหรับภิกษุผู้เป็นเสขะ เหมือนความมีกัลยาณมิตร, ภิกษุผู้มีกัลยาณมิตร ย่อมกำจัดอกุศลได้ และย่อมยังกุศลให้เกิดขึ้น”
“ความมีกัลยาณมิตร ย่อมเป็นไปเพื่อประโยชน์ยิ่งใหญ่, เพื่อความดำรงมั่นไม่เสื่อมสูญ ไม่อันตรธานแห่งสัทธรรม” ฯลฯ
โยนิโสมนสิการ (การใช้ความคิดถูกวิธี คือ การกระทำในใจโดยแยบคาย มองสิ่งทั้งหลายด้วยความคิดพิจารณาสืบค้นถึงต้นเค้า สาวหาเหตุผลจนตลอดสายแยกแยะออกพิเคราะห์ดูด้วยปัญญาที่คิดเป็นระเบียบและโดย อุบายวิธีให้เห็นสิ่งนั้นๆ หรือปัญหานั้นๆ ตามสภาวะและตามความสัมพันธ์แห่งเหตุปัจจัย - reasoned attention: systematic attention; analytical thinking; critical reflection; thinking in terms of specific conditionality; thinking by way of causal relations or by way of problem-solving) และเป็น ฝ่ายปัญญา (a factor belonging to the category of insight or wisdom)
“ภิกษุทั้งหลาย เมื่อดวงอาทิตย์อุทัยอยู่ ย่อมมีแสงอรุณขึ้นมาก่อน เป็นบุพนิมิต ฉันใด ความถึงพร้อมด้วยโยนิโสมนสิการ ก็เป็นตัวนำ เป็นบุพนิมิต แห่งการเกิดขึ้นของอารยอัษฎางคิกมรรค แก่ภิกษุ ฉันนั้น”
“เราไม่เล็งเห็นองค์ประกอบภายในอื่นแม้สักอย่างเดียว ที่มีประโยชน์มากสำหรับภิกษุผู้เป็นเสขะ เหมือนโยนิโสมนสิการ ภิกษุผู้มีโยนิโสมนสิการ ย่อมกำจัดอกุศลได้ และย่อมยังกุศลให้เกิดขึ้น”
“เราไม่เล็งเห็นธรรมอื่น แม้สักข้อหนึ่ง ซึ่งเป็นเหตุให้สัมมาทิฏฐิที่ยังไม่เกิดก็เกิดขึ้น ที่เกิดขึ้นแล้ว ก็เจริญยิ่งขึ้น เหมือนโยนิโสมนสิการเลย”
“เราไม่เล็งเห็นธรรมอื่น แม้สักข้อหนึ่ง ซึ่งจะเป็นเหตุให้ความสงสัยที่ยังไม่เกิด ก็ไม่เกิดขึ้น ที่เกิดขึ้นแล้ว ก็ถูกขจัดเสียได้ เหมือนโยนิโสมนสิการเลย”
“โยนิโสมนสิการ ย่อมเป็นไปเพื่อประโยชน์ยิ่งใหญ่, เพื่อความดำรงมั่นไม่เสื่อมสูญ ไม่อันตรธานแห่งสัทธรรม” ฯลฯ
ธรรมข้ออื่น ที่ได้รับยกย่องคล้ายกับโยนิโสมนสิการนี้ ในบางแง่ ได้แก่ อัปปมาทะ (ความไม่ประมาท - earnestness; diligence), วิริยารัมภะ (การปรารภความเพียร, ทำความเพียรมุ่งมั่น - instigation of energy; energetic effort), อัปปิจฉตา (ความมักน้อย, ไม่เห็นแก่ได้ - fewness of wishes; paucity of selfish desire), สันตุฏฐี (ความสันโดษ - contentment), สัมปชัญญะ (ความรู้ตัว, สำนึกตระหนักชัดด้วยปัญญา - awareness; full comprehension); กุสลธัมมานุโยค (การหมั่นประกอบกุศลธรรม - pursuit of virtue); ฉันทสัมปทา (ความถึงพร้อมแห่งฉันทะ - possession of will), อัตตสัมปทา (ความถึงพร้อมแห่งตนคือมีจิตใจซึ่งพัฒนาเต็มที่แล้ว - self-possession; self-realization), ทิฏฐิสัมปทา (ความถึงพร้อมแห่งทิฏฐิ - possession of right view), และ อัปปมาทสัมปทา (ความถึงพร้อมแห่งอัปปมาทะ - possession of earnestness)
ถึงตรงนี้ข้าพเจ้ากลัวว่าผู้อ่านจะเลิกอ่านบทความของข้าพเจ้า จึงขอกล่าวถึงเรื่องเดียวกันในอีกมุมมองหนึ่ง ข้าพเจ้าได้อ่านหนังสือชื่อ การตลาดเพื่อสังคม ของคุณพรทิพย์ สัมปัตตะวนิช ได้อ้างอิงถึง Robinson, L. (1998). A 7 Steps Social Marketing Approach. พูดถึงขั้นตอน ๗ ขั้นที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสังคม ข้าพเจ้าอ่านแล้วคิดว่า มันก็คือการทำให้เลิกยึกๆยักๆนั่นเอง ดังนี้
ขั้นที่๑ Knowledge – “I know/I should”
ขั้นที่๒ Desire – “I want to”
ขั้นที่๓ Skills – “I can”
ขั้นที่๔ Optimism – “It’s worth”
ขั้นที่๕ Facilitation – “It’s easy”
ขั้นที่๖ Stimulation – “I’m joining in”
ขั้นที่๗ Reinforcement – “That was a success”
รายละเอียดเป็นอย่างไรนั้น ข้าพเจ้าอยากจะบรรยายไปพร้อมๆกับเหตุการณ์ที่ข้าพเจ้าประสบพบมา ซึ่งคงจะต้องเป็นครั้งต่อไป เพราะครั้งนี้รู้สึกว่ายาวเกินไปเสียแล้ว
เขียน ๒๒ ตุลาคม ๒๕๕๒ ที่เชียงใหม่พลาซ่า
มีความจำเป็นต้องกล่าวถึงธรรมที่ทำให้งานสำเร็จคืออิทธิบาท๔ ก่อนที่จะเจาะจงไปในการแก้ปัญหายึกๆยักๆได้ ข้าพเจ้าไปคัดลอกมาจากพจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
อิทธิบาท๔ (คุณเครื่องให้ถึงความสำเร็จ, คุณธรรมที่นำไปสู่ความสำเร็จแห่งผลที่มุ่งหมาย - path of accomplishment; basis for success)
๑. ฉันทะ (ความพอใจ คือ ความต้องการที่จะทำ ใฝ่ใจรักจะทำสิ่งนั้นอยู่เสมอ และปรารถนาจะทำให้ได้ผลดียิ่งๆ ขึ้นไป - will; aspiration)
๒. วิริยะ (ความเพียร คือ ขยันหมั่นประกอบสิ่งนั้นด้วยความพยายาม เข้มแข็ง อดทน เอาธุระไม่ท้อถอย - energy; effort; exertion)
๓. จิตตะ (ความคิด คือ ตั้งจิตรับรู้ในสิ่งที่ทำและสิ่งนั้นด้วยความคิด เอาจิตฝักใฝ่ไม่ปล่อยใจให้ฟุ้งซ่านเลื่อนลอยไป - thoughtfulness; active thought)
๔. วิมังสา (ความไตร่ตรอง หรือ ทดลอง คือ หมั่นใช้ปัญญาพิจารณาใคร่ครวญตรวจตราหาเหตุผลและตรวจสอบข้อยิ่งหย่อนในสิ่ง ที่ทำนั้น มีการวางแผน วัดผล คิดค้นวิธีแก้ไขปรับปรุง เป็นต้น - investigation; examination; reasoning; testing)
อย่าไปพูดถึงข้ออื่นให้เสียเวลาถ้าบุคคลไม่มีฉันทะ เราจะทำอย่างไรให้เกษตรกรคนหนึ่งมีฉันทะเรียนรู้สิ่งต่างๆได้? ตามประโยคด้านบนนั้นข้าพเจ้าคิดว่าการมีฉันทะคือมีความใฝ่ใจรัก ดังนั้นการวิริยะในความหมายของอิทธิบาท๔คือต้องมีความเพียรในสิ่งที่ใฝ่ใจรัก ถ้าทำสิ่งใดเพราะโดนสภาพแวดล้อมบังคับล้วนๆข้าพเจ้าเดาว่าไม่ใช่วิริยะในความหมายนี้
จะมีอะไรที่ช่วยสร้างฉันทะ ปัจจัยภายนอกควรจะมีกัลยาณมิตร ปัจจัยภายในควรจะมีโยนิโสมนสิการ ขออ้างอิงแหล่งความรู้เดิมดังนี้
กัลยาณมิตตตา (ความมีกัลยาณมิตร คือ มีผู้แนะนำสั่งสอน ที่ปรึกษา เพื่อนที่คบหา และบุคคลผู้แวดล้อมที่ดี, ความรู้จักเลือกเสวนาบุคคล หรือเข้าร่วมหมู่กับท่านผู้ทรงคุณทรงปัญญามีความสามารถ ซึ่งจะช่วยแวดล้อม สนับสนุนชักจูง ชี้ช่องทาง เป็นแบบอย่าง ตลอดจนเป็นเครื่องอุดหนุนเกื้อกูลแก่กัน ให้ดำเนินก้าวหน้าไปด้วยดี ในการศึกษาอบรม การครองชีวิต การประกอบกิจการ และธรรมปฏิบัติ, สิ่งแวดล้อมทางสังคมที่ดี - having good friend; good company; friendship with the lovely; favorable social environment) ข้อนี้เป็น องค์ประกอบภายนอก (external factor; environmental factor)
“ภิกษุทั้งหลาย เมื่อดวงอาทิตย์อุทัยอยู่ ย่อมมีแสงอรุณขึ้นมาก่อน เป็นบุพนิมิตฉันใด ความมีกัลยาณมิตรก็เป็นตัวนำ เป็นบุพนิมิต แห่งการเกิดขึ้นของอารยอัษฎางคิกมรรค แก่ภิกษุ ฉันนั้น”
“ความมีกัลยาณมิตร เท่ากับเป็นพรหมจรรย์ (การครองชีวิตประเสริฐ) ทั้งหมดทีเดียว เพราะว่า ผู้มีกัลยาณมิตรพึงหวังสิ่งนี้ได้ คือ จักเจริญ จักทำให้มากซึ่งอารยอัษฎางคิกมรรค”
“อาศัยเราผู้เป็นกัลยาณมิตร เหล่าสัตว์ผู้มีชาติเป็นธรรมดา ก็พ้นจากชาติผู้มีชราเป็นธรรมดา ก็พ้นจากชรา ผู้มีมรณะเป็นธรรมดา ก็พ้นจากมรณะ ผู้มีโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาสเป็นธรรมดา ก็พ้นจากโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส”
“เราไม่เล็งเห็นองค์ประกอบภายนอกอื่นแม้สักอย่างเดียว ที่มีประโยชน์มากสำหรับภิกษุผู้เป็นเสขะ เหมือนความมีกัลยาณมิตร, ภิกษุผู้มีกัลยาณมิตร ย่อมกำจัดอกุศลได้ และย่อมยังกุศลให้เกิดขึ้น”
“ความมีกัลยาณมิตร ย่อมเป็นไปเพื่อประโยชน์ยิ่งใหญ่, เพื่อความดำรงมั่นไม่เสื่อมสูญ ไม่อันตรธานแห่งสัทธรรม” ฯลฯ
โยนิโสมนสิการ (การใช้ความคิดถูกวิธี คือ การกระทำในใจโดยแยบคาย มองสิ่งทั้งหลายด้วยความคิดพิจารณาสืบค้นถึงต้นเค้า สาวหาเหตุผลจนตลอดสายแยกแยะออกพิเคราะห์ดูด้วยปัญญาที่คิดเป็นระเบียบและโดย อุบายวิธีให้เห็นสิ่งนั้นๆ หรือปัญหานั้นๆ ตามสภาวะและตามความสัมพันธ์แห่งเหตุปัจจัย - reasoned attention: systematic attention; analytical thinking; critical reflection; thinking in terms of specific conditionality; thinking by way of causal relations or by way of problem-solving) และเป็น ฝ่ายปัญญา (a factor belonging to the category of insight or wisdom)
“ภิกษุทั้งหลาย เมื่อดวงอาทิตย์อุทัยอยู่ ย่อมมีแสงอรุณขึ้นมาก่อน เป็นบุพนิมิต ฉันใด ความถึงพร้อมด้วยโยนิโสมนสิการ ก็เป็นตัวนำ เป็นบุพนิมิต แห่งการเกิดขึ้นของอารยอัษฎางคิกมรรค แก่ภิกษุ ฉันนั้น”
“เราไม่เล็งเห็นองค์ประกอบภายในอื่นแม้สักอย่างเดียว ที่มีประโยชน์มากสำหรับภิกษุผู้เป็นเสขะ เหมือนโยนิโสมนสิการ ภิกษุผู้มีโยนิโสมนสิการ ย่อมกำจัดอกุศลได้ และย่อมยังกุศลให้เกิดขึ้น”
“เราไม่เล็งเห็นธรรมอื่น แม้สักข้อหนึ่ง ซึ่งเป็นเหตุให้สัมมาทิฏฐิที่ยังไม่เกิดก็เกิดขึ้น ที่เกิดขึ้นแล้ว ก็เจริญยิ่งขึ้น เหมือนโยนิโสมนสิการเลย”
“เราไม่เล็งเห็นธรรมอื่น แม้สักข้อหนึ่ง ซึ่งจะเป็นเหตุให้ความสงสัยที่ยังไม่เกิด ก็ไม่เกิดขึ้น ที่เกิดขึ้นแล้ว ก็ถูกขจัดเสียได้ เหมือนโยนิโสมนสิการเลย”
“โยนิโสมนสิการ ย่อมเป็นไปเพื่อประโยชน์ยิ่งใหญ่, เพื่อความดำรงมั่นไม่เสื่อมสูญ ไม่อันตรธานแห่งสัทธรรม” ฯลฯ
ธรรมข้ออื่น ที่ได้รับยกย่องคล้ายกับโยนิโสมนสิการนี้ ในบางแง่ ได้แก่ อัปปมาทะ (ความไม่ประมาท - earnestness; diligence), วิริยารัมภะ (การปรารภความเพียร, ทำความเพียรมุ่งมั่น - instigation of energy; energetic effort), อัปปิจฉตา (ความมักน้อย, ไม่เห็นแก่ได้ - fewness of wishes; paucity of selfish desire), สันตุฏฐี (ความสันโดษ - contentment), สัมปชัญญะ (ความรู้ตัว, สำนึกตระหนักชัดด้วยปัญญา - awareness; full comprehension); กุสลธัมมานุโยค (การหมั่นประกอบกุศลธรรม - pursuit of virtue); ฉันทสัมปทา (ความถึงพร้อมแห่งฉันทะ - possession of will), อัตตสัมปทา (ความถึงพร้อมแห่งตนคือมีจิตใจซึ่งพัฒนาเต็มที่แล้ว - self-possession; self-realization), ทิฏฐิสัมปทา (ความถึงพร้อมแห่งทิฏฐิ - possession of right view), และ อัปปมาทสัมปทา (ความถึงพร้อมแห่งอัปปมาทะ - possession of earnestness)
ถึงตรงนี้ข้าพเจ้ากลัวว่าผู้อ่านจะเลิกอ่านบทความของข้าพเจ้า จึงขอกล่าวถึงเรื่องเดียวกันในอีกมุมมองหนึ่ง ข้าพเจ้าได้อ่านหนังสือชื่อ การตลาดเพื่อสังคม ของคุณพรทิพย์ สัมปัตตะวนิช ได้อ้างอิงถึง Robinson, L. (1998). A 7 Steps Social Marketing Approach. พูดถึงขั้นตอน ๗ ขั้นที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสังคม ข้าพเจ้าอ่านแล้วคิดว่า มันก็คือการทำให้เลิกยึกๆยักๆนั่นเอง ดังนี้
ขั้นที่๑ Knowledge – “I know/I should”
ขั้นที่๒ Desire – “I want to”
ขั้นที่๓ Skills – “I can”
ขั้นที่๔ Optimism – “It’s worth”
ขั้นที่๕ Facilitation – “It’s easy”
ขั้นที่๖ Stimulation – “I’m joining in”
ขั้นที่๗ Reinforcement – “That was a success”
รายละเอียดเป็นอย่างไรนั้น ข้าพเจ้าอยากจะบรรยายไปพร้อมๆกับเหตุการณ์ที่ข้าพเจ้าประสบพบมา ซึ่งคงจะต้องเป็นครั้งต่อไป เพราะครั้งนี้รู้สึกว่ายาวเกินไปเสียแล้ว
เขียน ๒๒ ตุลาคม ๒๕๕๒ ที่เชียงใหม่พลาซ่า
Thursday, October 22, 2009
Non-toxic vegetables
Today I will talk about the unpolluted/non-toxic vegetables. In this term I mean the vegetables without the anti-bug/fungi spraying. This morning I read the news about professor in Thanmasat University‘s work. He said about his occupation in turning the house-hold waste in to be the fertilizer and plating the non-toxic vegetables in the plastic bags. I heard this idea before; however, it’s hardly famous in Thailand (just only in my opinion). Still, I like the ways he thinks. Let’s talk about something near my life which may be it’s a good illustration. Usually, in the big shops in Switzerland, there is one section for the non-toxic vegetable. It’s quite obvious that the prices are a bit expensive than the normal ones. Yet, Swiss people buy them. I found that people in here basically take care themselves well. There are not a lot of fat/chubby people here comparing to Germany (my German friend told me). It’s often that you will see the old people cycling, jogging and hiking or even in the GYM. Noticeably, they also seriously choose what they will eat. Because of their culture and behavior, I think these are the main reasons. Ok, let’s move back to Thailand. I still believe that there are a lot of hidden demands for the non-toxic vegetables/fruits in the big city like Bangkok. Furthermore, the new generation of city people generally takes care of themselves as you have seen from the growth of foreign fitness center. As a result, I think, the growth of non-toxic vegetables/fruits is not far from our imagining.
เรื่องง่ายๆ อีกเรื่องของคนรักษ์โลก เขาใช้ของเหลือใช้พวกกิ่งไม้ ตอไม้ เศษอาหารมาทำปุ๋ยและดินอินทรีย์ และที่ง่ายไปกว่านั้นคือปลูกผักในถุง วิธีแบบนี้ขอย้ำว่าเป็นเรื่องการบูรณาการ
“ผมใช้ของที่คนอื่นทิ้งๆ ขว้างๆ มาทำให้เกิดประโยชน์ ปัจจุบันพืชผักมีการใช้สารเคมีเยอะ และไม่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค ผมทำเรื่องบูรณาการการเลี้ยงหมูชีวภาพและเกษตรไร้สารมานาน ผมชอบการเกษตร เลี้ยงสัตว์ปลูกพืชผัก อย่างปัสสาวะหมูมีกลิ่นเหม็น แต่นำมาใช้ประโยชน์ได้ ผมพยายามศึกษาเรื่องการเลี้ยงหมูไม่ให้มีกลิ่นเหม็น ผมเคยทำวิจัยเรื่องการเลี้ยงหมูบนขี้เลื้อยและได้ผล แต่ตอนหลังขี้เลื้อยแพง ผมก็เลยคิดวิธีการใหม่ ผมเห็นว่า ในมหาวิทยาลัยมีการตัดแต่งต้นไม้ข้างทางบ่อยๆ มีใบไม้กิ่งไม้เยอะ ผมก็ขอมาทำปุ๋ย นำของเหลือใช้พวกนี้มากองบนพื้นเล้าหมูให้หมูย่ำ นี่คือ การทำปุ่ยหมักดีๆ นี่เอง“ รศ.กษิดิศ อื้อเชี่ยวชาญกิจ ภาควิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รังสิต กล่าว
อาจารย์กษิดิศ เริ่มจากการใช้วัสดุเหลือใช้ ช่วยดูแลทั้งสิ่งแวดล้อมและได้บูรณาการองค์ความรู้ โดยไม่ใช้สารเคมีใดๆ ซึ่งได้ผลอย่างเหลือเชื่อ ยกตัวอย่าง การเอาใบไม้กิ่งไม้มากองรวมกันในเล้าให้หมูเหยียบย่ำ นอกจากช่วยดูดกลิ่นอุจจาระปัสสาวะ ยังทำเป็นปุ๋ยหมักได้ด้วย
"เมื่อนำออกจากเล้าหมู ผมเอามากองรวมกัน คลุมด้วยพลาสติก 3-4 สัปดาห์ กิ่งไม้และขี้หมูก็ค่อยๆ ย่อยสลายเป็นดินนำมาปลูกผักได้" อาจารย์กษิดิศ เล่าและบอกว่า “ดินพวกนี้ใช้ปลูกผักในถุงดำ งามดีกว่าดินผสมที่ขายตามปั๊ม เพราะปุ๋ยอินทรีย์ได้ดูดซับธาตุอาหารไว้เยอะ สามารถปลูกต้นไม้ได้โดยไม่ต้องใส่ปุ๋ยใดๆ เพิ่ม”
หากไม่มีมูลหมู อาจารย์กษิดิศ แนะวิธีการทำดินใช้เองสำหรับคนเมืองว่า อาจใช้เศษอาหารที่จะนำไปทิ้งในถังขยะมากองคลุกรวมกับใบไม้ที่บ้าน รับรองได้ว่าไม่มีกลิ่นเหม็น วิธีการนี้จะต่างจากทิ้งเศษอาหาร เศษผลไม้ไว้เฉยๆ จะมีกลิ่นเหม็น
ข้อสำคัญต้องมีใบไม้ เพราะมันช่วยดูดซับจุลินทรีย์ให้ย่อยสลายได้ดี ยิ่งใบไม้แห้งยิ่งดี จากนั้นเอาตาข่ายพลาสติกคลุมเพื่อกันฝนชะ การคลุมแบบนี้เพื่อรักษาความชื้นให้จุลินทรีย์ย่อยสลาย ซึ่งวิธีการแบบนี้สามารถทำดินได้หลายกอง
“ถ้าไม่มั่นใจ ลองเอามือสัมผัส ดูจากสีและกลิ่นมีความหอมดิน ชิ้นใบไม้ละเอียดสามารถนำมาใช้ได้เลย"
จากนั้นเอาดินชีวภาพมาปลูกผักในถุงละหนึ่งต้น แค่รดน้ำไปเรื่อยๆ ไม่ต้องกลัวแฉะ เพราะการระบายน้ำดีมาก ผักที่อาจารย์กษิดิศทดลองปลูกมีตั้งแต่ผักชี ผักกาด คื่นฉ่าย ฯลฯ จากเขาลองนำไปขายต้นละห้าบาท ปรากฏว่า ขายได้ เพราะคนซื้อชอบเหมือนไม้ประดับ และสามารถตัดผักสดๆ ไร้สารกินได้เลย
“อย่างคะน้าตัดเฉพาะยอด จากนั้นอีกสิบวันก็ตัดกินได้อีก ผมใช้พื้นที่เล็กๆ ของมหาวิทยาลัยทำเล้าเลี้ยงหมูชีวภาพ ปลูกผักในกระถางและถุงดินเล็กๆ เลี้ยงปลาดุก และทำน้ำหมักชีวภาพ ที่บ้านผมก็ปลูกผักแบบนี้ เวลาผมอยากทำแกงจืด ผมก็เด็ดผักสดๆ จากกระถางได้เลย"
การปลูกผักง่ายๆ แบบนี้ อาจารย์กษิดิศเคยเปิดคอร์สสอนให้ฟรี เพราะอยากให้คนเมืองปลูกผักกินเอง
เลี้ยงหมูชีวภาพ
แม้หมูพันธุ์ที่อาจารย์กษิดิ ศเลี้ยงต้องให้อาหารสำเร็จรูปในช่วงแรก แต่หลังจากนั้นเขาใช้เศษอาหารในมหาวิทยาลัยมาต้มน้ำคลุกกับผักเลี้ยงหมู
“หมูที่ผมเลี้ยงปลอดจากสารเร่งเนื้อแดง แม้หมูจะโตช้าแต่คนกินได้อาหารที่ดี ก็มีคนมาดูงาน แต่คนไปทำแบบไม่ยั่งยืน เพราะวิถีการเลี้ยงหมูแบบชาวบ้านเปลี่ยนไป จากพันธุ์พื้นเมืองเลี้ยงง่าย มันเยอะ เนื้อแดงน้อย เปลี่ยนมาเลี้ยงพันธุ์ต่างประเทศด้วยอาหารสำเร็จรูป โตเร็วแต่มีกลิ่นเหม็น เนื้อแดงเยอะ มันน้อย แต่ต้นทุนสูง หมูพวกนี้เลี้ยงดูหยวกกล้วย ผักตบไม่ได้แล้ว"
อาจารย์กษิดิศอยากให้ชาวบ้านกลับมาเลี้ยงหมูพันธุ์พื้นเมืองเหมือนเดิม ข้อสำคัญไม่ควรเร่งให้โตเร็ว ต้องลดอาหารสำเร็จรูป เลี้ยงแบบชีวภาพให้หมูย่ำเศษใบไม้ กิ่งไม้ ใบหญ้าเพื่อลดกลิ่นเหม็น ซึ่งเป็นโครงการที่เขาพยายามทำ
อีกอย่างที่อาจารย์กษิดิศใช้คือ น้ำสมุนไพรเพื่อใช้เลี้ยงหมูและไล่แมลง ซึ่งได้ผลมาก และไม่ต้องใช้เชื้อเพลิงใดๆ ในการต้มน้ำร้อน
“ผมเอาเศษอาหารมาหมักกับกากน้ำตาล ทำน้ำหมักชีวภาพ ซึ่งเป็นกรดอินทรีย์ เศษอาหารพวกนี้จะไม่มีกลิ่นเหม็น แต่มีกลิ่นคล้ายของดอง เราก็นำมาผสมกับรำให้หมูกิน หมูกินแล้วจะทำให้ระบบย่อยอาหารดี นอกจากนี้ยังนำมาผสมน้ำพ่นเล้าหมูควบคุมกลิ่นและหนอนแมลงวันได้ด้วย “
นอกจากนี้อาจารย์กษิดิศยังใช้เศษไม้เหลือใช้ในมหาวิทยาลัยมาเผาเป็นถ่าน และทำน้ำส้มควันไม้ จากนั้นนำถ่านมาบดให้หมูกิน เพื่อดูดซับสารพิษและแก้ท้องเสีย
"บางครั้งก็เอาถ่านพวกนี้ผสมกับปุ๋ยหมักทำให้ดินดี เพราะเป็นที่อยู่ของจุลินทรีย์ ผมใช้ถ่านพวกนี้ไปย่างปลาดุกที่ผมเลี้ยงด้วยหนอนมูลไก่และเศษอาหาร ผมใช้ของทิ้งๆ ขว้างๆ อย่างดินจอมปลวก ผมก็ให้คนขุดมาเลี้ยงปลาดุก "
ขุมทรัพย์ในกองขยะ
แม้เรื่องเล็กๆ ที่อาจารย์กษิดิศทำในแปลงทดลองทั้งการเลี้ยงปลาดุก เลี้ยงหมู ปลูกต้นไม้ในถุง รวมถึงผลิตน้ำหมักชีวภาพ น้ำส้มควันไม้และการเผาถ่าน แม้จะมาจากวัสดุเหลือใช้ในมหาวิทยาลัย ก็ต้องมีต้นทุนบ้าง
อาจารย์กษิดิศบอกว่า ใช้เงินส่วนตัวลงทุน อีกอย่างเป็นการบูรณาการความรู้ให้เกิดประโยชน์ต่อชุมชน เพราะเป็นการทำตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งคนมาช่วยก็เป็นคนในชุมชนรอบๆ มหาวิทยาลัยมาลงแรง ถ้ามีกำไรก็แบ่งให้
แม้กระทั่งขยะในมหาวิทยาลัย อาจารย์กษิดิศยังเห็นว่า สามารถสร้างรายได้ให้คนในชุมชน และไม่น่าเชื่อว่า เดือนหนึ่งทำรายได้กว่าหนึ่งแสนบาท
“ขยะพวกนี้ถูกแม่บ้านเลือกพวกกระดาษและพลาสติกไปแล้วรอบหนึ่ง ขยะที่เหลือในถุงดำที่จะฝั่งกลบ ผมเอาชาวบ้านมาคัดขยะ แล้วให้รายได้กับพวกเขา ผมแค่บริหารจัดการระหว่างชุมชนกับมหาวิทยาลัย”
วิธีการคัดขยะที่อาจารย์กษิดิศวางแนวทางไว้คือ ผู้คัดขยะต้องใส่ถุงมือ รองเท้าบู้ต และใส่หน้ากาก
“ข้อสำคัญการแยกขยะแบบนี้ไม่ต้องเดินหา พวกเศษเหล็ก แก้ว ขวด ขายได้หมด มีพลาสติกอีกหลายชนิดที่ผ่านตาคนคัดขยะรอบแรก ถุงพลาสติกบางๆ ที่ใส่ของนำมาขายได้ แผ่นซีดีที่คนทิ้ง ซึ่งผมไม่เอารายได้ตรงนี้ แต่เวลามีงานอะไรให้คนงานทำ เขาก็มาช่วยเรา”
อีกเรื่องที่อาจารย์กษิดิศกำลังจะทำคือ นำถังกากน้ำตาลผสมน้ำตั้งไว้ในโรงอาหาร แล้วขอความกรุณาให้นักศึกษาทิ้งเศษอาหารในถังเพื่อทำน้ำหมักชีวภาพ
“เศษอาหารที่หมักในส่วนนี้ ผมนำมาเลี้ยงปลา นำน้ำหมักชีวภาพมาบำบัดกลิ่นเหม็นและผสมน้ำรดต้นไม้”
แม้จะเป็นเรื่องง่ายๆ ทั้งเรื่องน้ำหมักชีวภาพ แต่มีหลายคนทำไม่เป็น เพราะนึกไม่ออก ถ้าไม่มีกากน้ำตาล ก็ใช้น้ำตาลทรายแดงหรือผลไม้รสหวานมาผสมน้ำคลุกกับเศษอาหาร ทำให้เกิดจุลินทรีย์ย่อยสลายได้
"การปลูกผักด้วยดินอินทรีย์ในถุง จะมีการสาธิตในงานผลิตภัณฑ์อินทรีย์และผลผลิตตลาดสีเขียวชุมชนที่อุทยานเบญจ สิริ ช่วงวันที่ 10-13 ธันวาคมนี้
การปลูกผักแบบชีวภาพไม่ยากเลย ผมจะสอนวิธีทำดินด้วย อยากเผยแพร่ให้ความรู้การปลูกผักในพื้นที่เล็กๆ ซึ่งง่ายมาก ผมคิดว่า คนเมืองก็อยากปลูกผักแบบนี้ เป็นความสุขเล็กๆ ทางมหาวิทยาลัยก็เคยอบรมให้ผู้สนใจ หากผมเกษียณเมื่อใด ผมจะทำเป็นศูนย์เรียนรู้ ”
ในอนาคตอันใกล้ อาจารย์กษิดิศบอกว่า จะทำเป็นมูลนิธิเกษตรอินทรีย์ไทย เพื่อสนับสนุนให้ชาวบ้านทำเกษตรอินทรีย์ และมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์รังสิต กำลังจะเปิดสอนระดับปริญญาโทด้านเกษตรอินทรีย์ โดยรับคนจบปริญญาตรีทุกสาขา
เมื่อถามว่าเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัยจำเป็นต้องทำเรื่องพวกนี้ให้ชุมชน ด้วยหรือ อาจารย์กษิดิศบอกว่า เมื่อเราเห็นคนมีทุกข์แล้วสร้างสุขให้พวกเขาได้ เราก็มีความสุข
“แรกๆ ที่ผมเข้าไปสนับสนุนเรื่องพวกนี้ มีคนในชุมชนถามผมว่า ถ้าผลิตออกมาแล้ว อาจารย์จะรับผิดชอบเรื่องการตลาดให้ไหม เพราะผักอินทรีย์หน้าตาไม่งามเหมือนผักที่ปลูกด้วยสารเคมี ชาวบ้านคนหนึ่งก็ลองปลูกถั่วฝักยาวโดยไม่ใช้เคมี ผมก็เอามาแพ็คใส่ถุงขายที่ตลาดนัดโรงพยาบาลในธรรมศาสตร์
โดยวางกระป๋องให้หยอดเงิน ก็ขายได้”
หลังจากเกษตรกรเห็นว่า ขายได้ จึงมาขายด้วยตัวเองผ่านมากว่าสี่ปีแล้ว อาจารย์กษิดิศ บอกว่า “ผมอยากให้ลองปลูกผักไร้สาร ถ้าไม่มีพื้นที่ ก็ปลูกในถุงแบบนี้แหละ”
เรื่องง่ายๆ อีกเรื่องของคนรักษ์โลก เขาใช้ของเหลือใช้พวกกิ่งไม้ ตอไม้ เศษอาหารมาทำปุ๋ยและดินอินทรีย์ และที่ง่ายไปกว่านั้นคือปลูกผักในถุง วิธีแบบนี้ขอย้ำว่าเป็นเรื่องการบูรณาการ
“ผมใช้ของที่คนอื่นทิ้งๆ ขว้างๆ มาทำให้เกิดประโยชน์ ปัจจุบันพืชผักมีการใช้สารเคมีเยอะ และไม่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค ผมทำเรื่องบูรณาการการเลี้ยงหมูชีวภาพและเกษตรไร้สารมานาน ผมชอบการเกษตร เลี้ยงสัตว์ปลูกพืชผัก อย่างปัสสาวะหมูมีกลิ่นเหม็น แต่นำมาใช้ประโยชน์ได้ ผมพยายามศึกษาเรื่องการเลี้ยงหมูไม่ให้มีกลิ่นเหม็น ผมเคยทำวิจัยเรื่องการเลี้ยงหมูบนขี้เลื้อยและได้ผล แต่ตอนหลังขี้เลื้อยแพง ผมก็เลยคิดวิธีการใหม่ ผมเห็นว่า ในมหาวิทยาลัยมีการตัดแต่งต้นไม้ข้างทางบ่อยๆ มีใบไม้กิ่งไม้เยอะ ผมก็ขอมาทำปุ๋ย นำของเหลือใช้พวกนี้มากองบนพื้นเล้าหมูให้หมูย่ำ นี่คือ การทำปุ่ยหมักดีๆ นี่เอง“ รศ.กษิดิศ อื้อเชี่ยวชาญกิจ ภาควิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รังสิต กล่าว
อาจารย์กษิดิศ เริ่มจากการใช้วัสดุเหลือใช้ ช่วยดูแลทั้งสิ่งแวดล้อมและได้บูรณาการองค์ความรู้ โดยไม่ใช้สารเคมีใดๆ ซึ่งได้ผลอย่างเหลือเชื่อ ยกตัวอย่าง การเอาใบไม้กิ่งไม้มากองรวมกันในเล้าให้หมูเหยียบย่ำ นอกจากช่วยดูดกลิ่นอุจจาระปัสสาวะ ยังทำเป็นปุ๋ยหมักได้ด้วย
"เมื่อนำออกจากเล้าหมู ผมเอามากองรวมกัน คลุมด้วยพลาสติก 3-4 สัปดาห์ กิ่งไม้และขี้หมูก็ค่อยๆ ย่อยสลายเป็นดินนำมาปลูกผักได้" อาจารย์กษิดิศ เล่าและบอกว่า “ดินพวกนี้ใช้ปลูกผักในถุงดำ งามดีกว่าดินผสมที่ขายตามปั๊ม เพราะปุ๋ยอินทรีย์ได้ดูดซับธาตุอาหารไว้เยอะ สามารถปลูกต้นไม้ได้โดยไม่ต้องใส่ปุ๋ยใดๆ เพิ่ม”
หากไม่มีมูลหมู อาจารย์กษิดิศ แนะวิธีการทำดินใช้เองสำหรับคนเมืองว่า อาจใช้เศษอาหารที่จะนำไปทิ้งในถังขยะมากองคลุกรวมกับใบไม้ที่บ้าน รับรองได้ว่าไม่มีกลิ่นเหม็น วิธีการนี้จะต่างจากทิ้งเศษอาหาร เศษผลไม้ไว้เฉยๆ จะมีกลิ่นเหม็น
ข้อสำคัญต้องมีใบไม้ เพราะมันช่วยดูดซับจุลินทรีย์ให้ย่อยสลายได้ดี ยิ่งใบไม้แห้งยิ่งดี จากนั้นเอาตาข่ายพลาสติกคลุมเพื่อกันฝนชะ การคลุมแบบนี้เพื่อรักษาความชื้นให้จุลินทรีย์ย่อยสลาย ซึ่งวิธีการแบบนี้สามารถทำดินได้หลายกอง
“ถ้าไม่มั่นใจ ลองเอามือสัมผัส ดูจากสีและกลิ่นมีความหอมดิน ชิ้นใบไม้ละเอียดสามารถนำมาใช้ได้เลย"
จากนั้นเอาดินชีวภาพมาปลูกผักในถุงละหนึ่งต้น แค่รดน้ำไปเรื่อยๆ ไม่ต้องกลัวแฉะ เพราะการระบายน้ำดีมาก ผักที่อาจารย์กษิดิศทดลองปลูกมีตั้งแต่ผักชี ผักกาด คื่นฉ่าย ฯลฯ จากเขาลองนำไปขายต้นละห้าบาท ปรากฏว่า ขายได้ เพราะคนซื้อชอบเหมือนไม้ประดับ และสามารถตัดผักสดๆ ไร้สารกินได้เลย
“อย่างคะน้าตัดเฉพาะยอด จากนั้นอีกสิบวันก็ตัดกินได้อีก ผมใช้พื้นที่เล็กๆ ของมหาวิทยาลัยทำเล้าเลี้ยงหมูชีวภาพ ปลูกผักในกระถางและถุงดินเล็กๆ เลี้ยงปลาดุก และทำน้ำหมักชีวภาพ ที่บ้านผมก็ปลูกผักแบบนี้ เวลาผมอยากทำแกงจืด ผมก็เด็ดผักสดๆ จากกระถางได้เลย"
การปลูกผักง่ายๆ แบบนี้ อาจารย์กษิดิศเคยเปิดคอร์สสอนให้ฟรี เพราะอยากให้คนเมืองปลูกผักกินเอง
เลี้ยงหมูชีวภาพ
แม้หมูพันธุ์ที่อาจารย์กษิดิ ศเลี้ยงต้องให้อาหารสำเร็จรูปในช่วงแรก แต่หลังจากนั้นเขาใช้เศษอาหารในมหาวิทยาลัยมาต้มน้ำคลุกกับผักเลี้ยงหมู
“หมูที่ผมเลี้ยงปลอดจากสารเร่งเนื้อแดง แม้หมูจะโตช้าแต่คนกินได้อาหารที่ดี ก็มีคนมาดูงาน แต่คนไปทำแบบไม่ยั่งยืน เพราะวิถีการเลี้ยงหมูแบบชาวบ้านเปลี่ยนไป จากพันธุ์พื้นเมืองเลี้ยงง่าย มันเยอะ เนื้อแดงน้อย เปลี่ยนมาเลี้ยงพันธุ์ต่างประเทศด้วยอาหารสำเร็จรูป โตเร็วแต่มีกลิ่นเหม็น เนื้อแดงเยอะ มันน้อย แต่ต้นทุนสูง หมูพวกนี้เลี้ยงดูหยวกกล้วย ผักตบไม่ได้แล้ว"
อาจารย์กษิดิศอยากให้ชาวบ้านกลับมาเลี้ยงหมูพันธุ์พื้นเมืองเหมือนเดิม ข้อสำคัญไม่ควรเร่งให้โตเร็ว ต้องลดอาหารสำเร็จรูป เลี้ยงแบบชีวภาพให้หมูย่ำเศษใบไม้ กิ่งไม้ ใบหญ้าเพื่อลดกลิ่นเหม็น ซึ่งเป็นโครงการที่เขาพยายามทำ
อีกอย่างที่อาจารย์กษิดิศใช้คือ น้ำสมุนไพรเพื่อใช้เลี้ยงหมูและไล่แมลง ซึ่งได้ผลมาก และไม่ต้องใช้เชื้อเพลิงใดๆ ในการต้มน้ำร้อน
“ผมเอาเศษอาหารมาหมักกับกากน้ำตาล ทำน้ำหมักชีวภาพ ซึ่งเป็นกรดอินทรีย์ เศษอาหารพวกนี้จะไม่มีกลิ่นเหม็น แต่มีกลิ่นคล้ายของดอง เราก็นำมาผสมกับรำให้หมูกิน หมูกินแล้วจะทำให้ระบบย่อยอาหารดี นอกจากนี้ยังนำมาผสมน้ำพ่นเล้าหมูควบคุมกลิ่นและหนอนแมลงวันได้ด้วย “
นอกจากนี้อาจารย์กษิดิศยังใช้เศษไม้เหลือใช้ในมหาวิทยาลัยมาเผาเป็นถ่าน และทำน้ำส้มควันไม้ จากนั้นนำถ่านมาบดให้หมูกิน เพื่อดูดซับสารพิษและแก้ท้องเสีย
"บางครั้งก็เอาถ่านพวกนี้ผสมกับปุ๋ยหมักทำให้ดินดี เพราะเป็นที่อยู่ของจุลินทรีย์ ผมใช้ถ่านพวกนี้ไปย่างปลาดุกที่ผมเลี้ยงด้วยหนอนมูลไก่และเศษอาหาร ผมใช้ของทิ้งๆ ขว้างๆ อย่างดินจอมปลวก ผมก็ให้คนขุดมาเลี้ยงปลาดุก "
ขุมทรัพย์ในกองขยะ
แม้เรื่องเล็กๆ ที่อาจารย์กษิดิศทำในแปลงทดลองทั้งการเลี้ยงปลาดุก เลี้ยงหมู ปลูกต้นไม้ในถุง รวมถึงผลิตน้ำหมักชีวภาพ น้ำส้มควันไม้และการเผาถ่าน แม้จะมาจากวัสดุเหลือใช้ในมหาวิทยาลัย ก็ต้องมีต้นทุนบ้าง
อาจารย์กษิดิศบอกว่า ใช้เงินส่วนตัวลงทุน อีกอย่างเป็นการบูรณาการความรู้ให้เกิดประโยชน์ต่อชุมชน เพราะเป็นการทำตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งคนมาช่วยก็เป็นคนในชุมชนรอบๆ มหาวิทยาลัยมาลงแรง ถ้ามีกำไรก็แบ่งให้
แม้กระทั่งขยะในมหาวิทยาลัย อาจารย์กษิดิศยังเห็นว่า สามารถสร้างรายได้ให้คนในชุมชน และไม่น่าเชื่อว่า เดือนหนึ่งทำรายได้กว่าหนึ่งแสนบาท
“ขยะพวกนี้ถูกแม่บ้านเลือกพวกกระดาษและพลาสติกไปแล้วรอบหนึ่ง ขยะที่เหลือในถุงดำที่จะฝั่งกลบ ผมเอาชาวบ้านมาคัดขยะ แล้วให้รายได้กับพวกเขา ผมแค่บริหารจัดการระหว่างชุมชนกับมหาวิทยาลัย”
วิธีการคัดขยะที่อาจารย์กษิดิศวางแนวทางไว้คือ ผู้คัดขยะต้องใส่ถุงมือ รองเท้าบู้ต และใส่หน้ากาก
“ข้อสำคัญการแยกขยะแบบนี้ไม่ต้องเดินหา พวกเศษเหล็ก แก้ว ขวด ขายได้หมด มีพลาสติกอีกหลายชนิดที่ผ่านตาคนคัดขยะรอบแรก ถุงพลาสติกบางๆ ที่ใส่ของนำมาขายได้ แผ่นซีดีที่คนทิ้ง ซึ่งผมไม่เอารายได้ตรงนี้ แต่เวลามีงานอะไรให้คนงานทำ เขาก็มาช่วยเรา”
อีกเรื่องที่อาจารย์กษิดิศกำลังจะทำคือ นำถังกากน้ำตาลผสมน้ำตั้งไว้ในโรงอาหาร แล้วขอความกรุณาให้นักศึกษาทิ้งเศษอาหารในถังเพื่อทำน้ำหมักชีวภาพ
“เศษอาหารที่หมักในส่วนนี้ ผมนำมาเลี้ยงปลา นำน้ำหมักชีวภาพมาบำบัดกลิ่นเหม็นและผสมน้ำรดต้นไม้”
แม้จะเป็นเรื่องง่ายๆ ทั้งเรื่องน้ำหมักชีวภาพ แต่มีหลายคนทำไม่เป็น เพราะนึกไม่ออก ถ้าไม่มีกากน้ำตาล ก็ใช้น้ำตาลทรายแดงหรือผลไม้รสหวานมาผสมน้ำคลุกกับเศษอาหาร ทำให้เกิดจุลินทรีย์ย่อยสลายได้
"การปลูกผักด้วยดินอินทรีย์ในถุง จะมีการสาธิตในงานผลิตภัณฑ์อินทรีย์และผลผลิตตลาดสีเขียวชุมชนที่อุทยานเบญจ สิริ ช่วงวันที่ 10-13 ธันวาคมนี้
การปลูกผักแบบชีวภาพไม่ยากเลย ผมจะสอนวิธีทำดินด้วย อยากเผยแพร่ให้ความรู้การปลูกผักในพื้นที่เล็กๆ ซึ่งง่ายมาก ผมคิดว่า คนเมืองก็อยากปลูกผักแบบนี้ เป็นความสุขเล็กๆ ทางมหาวิทยาลัยก็เคยอบรมให้ผู้สนใจ หากผมเกษียณเมื่อใด ผมจะทำเป็นศูนย์เรียนรู้ ”
ในอนาคตอันใกล้ อาจารย์กษิดิศบอกว่า จะทำเป็นมูลนิธิเกษตรอินทรีย์ไทย เพื่อสนับสนุนให้ชาวบ้านทำเกษตรอินทรีย์ และมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์รังสิต กำลังจะเปิดสอนระดับปริญญาโทด้านเกษตรอินทรีย์ โดยรับคนจบปริญญาตรีทุกสาขา
เมื่อถามว่าเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัยจำเป็นต้องทำเรื่องพวกนี้ให้ชุมชน ด้วยหรือ อาจารย์กษิดิศบอกว่า เมื่อเราเห็นคนมีทุกข์แล้วสร้างสุขให้พวกเขาได้ เราก็มีความสุข
“แรกๆ ที่ผมเข้าไปสนับสนุนเรื่องพวกนี้ มีคนในชุมชนถามผมว่า ถ้าผลิตออกมาแล้ว อาจารย์จะรับผิดชอบเรื่องการตลาดให้ไหม เพราะผักอินทรีย์หน้าตาไม่งามเหมือนผักที่ปลูกด้วยสารเคมี ชาวบ้านคนหนึ่งก็ลองปลูกถั่วฝักยาวโดยไม่ใช้เคมี ผมก็เอามาแพ็คใส่ถุงขายที่ตลาดนัดโรงพยาบาลในธรรมศาสตร์
โดยวางกระป๋องให้หยอดเงิน ก็ขายได้”
หลังจากเกษตรกรเห็นว่า ขายได้ จึงมาขายด้วยตัวเองผ่านมากว่าสี่ปีแล้ว อาจารย์กษิดิศ บอกว่า “ผมอยากให้ลองปลูกผักไร้สาร ถ้าไม่มีพื้นที่ ก็ปลูกในถุงแบบนี้แหละ”
Monday, October 19, 2009
“The way to be the Entrepreneur”
This inspiration of this article came from the “Small Business” ‘s Topics in the Business Week, the American’s Best Young Entrepreneurs and The Asia’s Best Young Entrepreneurs. First, let’s guess, who are more likely to start a business? It’s not the hard question, right? The answer is certainly experienced worker. The research which based on the data from 1996 to 2007 from Kauffman Foundation stated that there are twice as many tech entrepreneurs create ventures in their 50s as do those in their early 20s. Not surprisingly, the successful entrepreneurs need the experienced, the capital and the encouragement. I think it is true in term of “law of the large number” which is for sure there will be some companies that are built by young people (if you are interested in the topics, they are available in www.businessweek.com/smallbiz). However, I am quite sure that if we have a strong dream, diligent, and good will, we can successfully become one of the renowned entrepreneurs. Let’s look at the “Asia’s Best Young Entrepreneurs” first, I found that most candidates came from “Indonesia”. This might be implied that there are some hidden potential growths for the future of the country. The interesting and related to the agricultural business is the young entrepreneur from Indonesia. The company produces nutmeg (ลูกจันทร์), patchouli, and citronella (ตะไคร้หอม) oils. I think the two main reasons for building this company are the rich of the raw material in the country and the specialized knowledge of the business. The owner built the company in 2006 and now it has increased tenfold.
Another example is from the “American’ Best Young Entrepreneurs”. Interestingly, the idea of the company came while they, the owners, are study the business ethics. The guest lecture mentioned that people in East Africa used coffee grounds to grow mushrooms to fight malnutrition. Then they started researching, finding the budget, and implementing. Nowadays, they can grow 500 pounds of mushrooms a week and they predict that the revenue will be $200,000 at the end of this year.
In the business week website, it provides a lot of details and other fascinating young entrepreneurs. I am sure that you will gain a lot of good resources and insightful motivation. “Even though the roads are not paved with the roses, If we are determine, someday we will be successful”. Good luck, Bis Bald. ;-)
Thursday, October 15, 2009
"Meet The Celebrity Gardener" from Business Week
How Japanese-born Asafumi Yamashita created a bustling backyard business growing vegetables for some of the top chefs in Paris
Asafumi Yamashita runs his fingers delicately through a bushy green tomato vine, plucking handfuls of blueberry-sized fruit. The bright red micro-tomatoes, bursting with potent, sweet flavor, will soon be on their way from Yamashita's greenhouse in the French town of Chapet to legendary Paris restaurants Pierre Gagnaire and l'Astrance.
Yamashita is a celebrity gardener, one of a select group of small producers who supply some of the world's top chefs. A stark contrast to giant agribusinesses, micro-entrepreneurs such as Yamashita thrive by offering personal service and exquisite products that chefs can't find elsewhere. "Asafumi's Japanese vegetables taste so sweet they're almost fruit-like," l'Astrance head chef Pascal Barbot says. "His vegetables are truly unique."
The Japanese-born Yamashita, 56, found his place in this exclusive club almost by accident. He first came to Paris at age 22 to study French at the Sorbonne, staying on for a few years before returning to Tokyo to start an import-export business. But he quickly grew restless. "I craved tranquility, the open air, something less mundane," he says.
Backyard bonsai
Returning to France in 1989, he set up a bonsai-growing business in his backyard in Chapet, about 30 kilometers northwest of Paris. He chose bonsai because his father had raised them, and because the miniature trees "were all the rage in Paris," he recalls. Besides selling bonsai, he rented them to hotels and restaurants, including a Japanese restaurant called Benkey. He became friends with Benkey's head chef, who suggested that he start growing Japanese vegetables that weren't available locally and supplying them to Japanese restaurants.
With an initial investment of only $500 to buy seeds from Japan, he planted his first crop in November 1996, including such vegetables as komatsuma, a kind of spinach, and hatsukadadikon, Japanese radishes. Within a year, he was supplying 12 Japanese restaurants around Paris.
But Yamashita soon set his sights on a new clientele. "I believed my vegetables were Michelin three-star quality," he says. "I was determined to sell them to cooks who would know how to prepare them and let their true flavors come alive."
Yamashita gained entrée to the elite world of haute cuisine four years ago through his friend Yuzo Uehara, a Japanese chef working in Paris. Uehara had trained Christian Le Squer, now the head chef at Ledoyen, one of only 10 Paris restaurants awarded Michelin's highest three-star ranking. Armed with an introduction from Uehara, Yamashita arrived at Ledoyen's kitchen bearing a basket of his homegrown vegetables. When Le Squer tasted one of Yamashita's fruity white turnips, or kabu, he was floored. He hired Yamashita on the spot as one of his regular suppliers.
Keeping It Small
After that, Yamashita's reputation quickly spread by word of mouth. "I never did any marketing to gain new clients," he says. His business now grosses about $150,000 a year, supplying vegetables to seven clients: six Michelin-starred Paris eateries and one local Japanese restaurant.
Yamashita could easily expand his operation, which consists of six greenhouses on an acre of land behind his house. He has a waiting list of prospective customers, including the in-house restaurants of swanky Paris hotels Le Meurice, the Bristol, and L'Hôtel de Crillon.
But he wants to keep the business small. He has no employees, preferring to garden alone and with his wife, Naomi, and making an annual trip to Japan to select seeds for the next year's crop. "I can only produce so much in my backyard, about 80 to 90 kabus and 30 kilos of vegetables a week," he says. "The restaurants end up fighting over my vegetables."
Fighting—and paying dearly. Yamashita's micro-tomatoes cost a mouthwatering $40 a pound, while his komatsuma sells for $13 a pound, and his kabu for almost $9.
Garden Cubism
Staying small allows Yamashita to give his clients the personal touch, delivering vegetables to restaurants himself rather than using a distributor as most producers do. The arrangement also gives him a chance to rub elbows with some of the world's best chefs—and sometimes advise them on how to prepare vegetables. "I once told Pierre Gagnaire to stop slicing my kabus and cube them instead so they could retain their sweetness," he recalls. "He listened to me and now serves them that way."
Now he's starting to develop a following among discriminating French diners. L'Astrance chef Barbot recently called Yamashita to place a big order for micro-tomatoes at the request of a special client. "It was none other than Catherine Deneuve," he says. "Apparently her granddaughter adores my tomatoes."
Asafumi Yamashita runs his fingers delicately through a bushy green tomato vine, plucking handfuls of blueberry-sized fruit. The bright red micro-tomatoes, bursting with potent, sweet flavor, will soon be on their way from Yamashita's greenhouse in the French town of Chapet to legendary Paris restaurants Pierre Gagnaire and l'Astrance.
Yamashita is a celebrity gardener, one of a select group of small producers who supply some of the world's top chefs. A stark contrast to giant agribusinesses, micro-entrepreneurs such as Yamashita thrive by offering personal service and exquisite products that chefs can't find elsewhere. "Asafumi's Japanese vegetables taste so sweet they're almost fruit-like," l'Astrance head chef Pascal Barbot says. "His vegetables are truly unique."
The Japanese-born Yamashita, 56, found his place in this exclusive club almost by accident. He first came to Paris at age 22 to study French at the Sorbonne, staying on for a few years before returning to Tokyo to start an import-export business. But he quickly grew restless. "I craved tranquility, the open air, something less mundane," he says.
Backyard bonsai
Returning to France in 1989, he set up a bonsai-growing business in his backyard in Chapet, about 30 kilometers northwest of Paris. He chose bonsai because his father had raised them, and because the miniature trees "were all the rage in Paris," he recalls. Besides selling bonsai, he rented them to hotels and restaurants, including a Japanese restaurant called Benkey. He became friends with Benkey's head chef, who suggested that he start growing Japanese vegetables that weren't available locally and supplying them to Japanese restaurants.
With an initial investment of only $500 to buy seeds from Japan, he planted his first crop in November 1996, including such vegetables as komatsuma, a kind of spinach, and hatsukadadikon, Japanese radishes. Within a year, he was supplying 12 Japanese restaurants around Paris.
But Yamashita soon set his sights on a new clientele. "I believed my vegetables were Michelin three-star quality," he says. "I was determined to sell them to cooks who would know how to prepare them and let their true flavors come alive."
Yamashita gained entrée to the elite world of haute cuisine four years ago through his friend Yuzo Uehara, a Japanese chef working in Paris. Uehara had trained Christian Le Squer, now the head chef at Ledoyen, one of only 10 Paris restaurants awarded Michelin's highest three-star ranking. Armed with an introduction from Uehara, Yamashita arrived at Ledoyen's kitchen bearing a basket of his homegrown vegetables. When Le Squer tasted one of Yamashita's fruity white turnips, or kabu, he was floored. He hired Yamashita on the spot as one of his regular suppliers.
Keeping It Small
After that, Yamashita's reputation quickly spread by word of mouth. "I never did any marketing to gain new clients," he says. His business now grosses about $150,000 a year, supplying vegetables to seven clients: six Michelin-starred Paris eateries and one local Japanese restaurant.
Yamashita could easily expand his operation, which consists of six greenhouses on an acre of land behind his house. He has a waiting list of prospective customers, including the in-house restaurants of swanky Paris hotels Le Meurice, the Bristol, and L'Hôtel de Crillon.
But he wants to keep the business small. He has no employees, preferring to garden alone and with his wife, Naomi, and making an annual trip to Japan to select seeds for the next year's crop. "I can only produce so much in my backyard, about 80 to 90 kabus and 30 kilos of vegetables a week," he says. "The restaurants end up fighting over my vegetables."
Fighting—and paying dearly. Yamashita's micro-tomatoes cost a mouthwatering $40 a pound, while his komatsuma sells for $13 a pound, and his kabu for almost $9.
Garden Cubism
Staying small allows Yamashita to give his clients the personal touch, delivering vegetables to restaurants himself rather than using a distributor as most producers do. The arrangement also gives him a chance to rub elbows with some of the world's best chefs—and sometimes advise them on how to prepare vegetables. "I once told Pierre Gagnaire to stop slicing my kabus and cube them instead so they could retain their sweetness," he recalls. "He listened to me and now serves them that way."
Now he's starting to develop a following among discriminating French diners. L'Astrance chef Barbot recently called Yamashita to place a big order for micro-tomatoes at the request of a special client. "It was none other than Catherine Deneuve," he says. "Apparently her granddaughter adores my tomatoes."
Subscribe to:
Posts (Atom)